Dobrodosli u Knjazevac

[Admin]

Dobrodosli u Knjazevac[center]

Dobrodosli u vodic kroz opstinu Knjazevac.
U nasoj opstini mozete posetiti i videti sledece dogadjaje i znamenita mesta.Staru planinu i Sportsko rekreativni centar Babin zub - najveci vrh Srbije Midzor - Sportsko rekreativni centar Banjica ,,Olimpiski Bazen sa termalnom vodom 29 C,,Termalnu banju Rgoste - Ravnu - Festival Kulture mladih Srbije i jos mnogo toga - posetite nas necete se pokajati.....

[b]Istorija Knjaževačkog kraja
Knjaževac i njegova okolina nastanjeni su još u praistorijska vremena. Ovome svedoče brojni ostaci materijalne kulture pronađeni u arheološkim nalazištima na ovom terenu. Najstariji stanovnici naših krajeva su Tribali. Pored Tribala na našem području su živeli Mezi i Tračani. U dolini Timoka spominju se i Timahi, međutim jedino što se o njima zna je da su živeli na reci Timok. Knjaževačko područje ušlo je u sastav rimske države onda kada je Marko Kras, 28. godine pre nove ere, pokorio Meze. Njihove zemlje, zajedno sa susednim teritorijama, pretvorene su u provinciju Meziju. Provincija Mezija je do kraja Domicijanove vlade (81-86.) bila jedinstvena administrativna oblast kada je podeljena na dve nove provincije: Gornju i Donju Meziju. Oblast Timoka ulazi u sastav Gornje Mezije. Koliko je danas poznato, u dolini Timoka nije bila stacionirana ni jedna legija. Kasteli i utvrđenja bili su posednuti pomoćnim odredima. Taj teren je u rimsko doba bio dobro naseljen, a iznad svega odlično branjen.

Iako još nema pouzdanih dokaza Knjaževac je nastao na temeljima rimskog utvrđenja Veliki Timok (Timacum majus), koje je (najkasnije u IV veku n.e.) postojalo na brdu Zdanije (gde se danas nalazi Pravoslavna crkva "Sveti Đorđe"), mada ostataka nekropola ima i u zapadnom i istočnom delu grada. Pod nazivom Timaco Maiori on je zapisan u rimskoj putnoj karti (Tabula Pitingeriana) iz IV veka. U starijoj literaturi ovo prvobitno naselje naziva se Kolumbija (dolazi od latinskog columba-golubica) i Golubac (prevod pravog), mada za ovaj naziv nema arheoloških ili pisanih potvrda. Uporedo sa njim upotrebljavao se veoma dugo i naziv Gurgusovac, pod kojim imenom (Gurgusovac) se spominje u turskim popisima iz 1455. godine kada je imao devet domaćinstava i dva zaseoka na terenu današnjeg grada. Narodna legenda kaže da je ovo ime dobio po gukanju golubova grivaša - po jednima, a po drugima po svetoj Đurđevoj vodi; naime priča se da je u blizini naselja, gde se danas nalazi Miletina crkva, u tursko vreme postojao han i uz njega česma koja se zvala Đurđeva voda, a koju su Turci zvali gjurgu-su (gjurgu - Đorđe, su - voda). Nedovoljno istorijska tvrđenja ime naseobini daju po Grguru, najstarijem sinu despota Đurđa Brankovića (XIV vek). U skorije vreme se sve više nameće tumačenje da Gurgusovac dobio ime od latinske reči gurus-gurgustium, prva reč bukvalno znači "dolinica", plodna zirasta zemlja ali i posed isluženih rimskih legionara, koji su oni dobijali na uživanje da bi se u starosti izdržavali; gurgustium znači koliba, krčmica, pivnica, podrum tj. mesto gde se prerađuje grožđe i neguje vino i koje je moglo biti na imanju nekog legionara jer je Knjaževački kraj i u rimsko vreme bio poznat po vinogradima o čemu svedoče reljefne predstave pronađene na spomenicima u Ravni (Timacum minus). Srpski župan Stefan Nemanja je u svom prodiranju dolinom Timoka (XII vek) porušio utvrđenja: Svrljig, Ravnu i Koželj, ali se Golubac u to vreme ne pominje.


Turci su ovaj kraj osvojili 1396. godine i pripojili ga Vidinskom pašaluku. U tursko vreme Gurgusovac je u početku bio manje selo na timaru (feudalnom imanju) turskog vojnog starešine, ali će zatim, zahvaljujući svom dobrom položaju (ušće dva Timoka, prirodne raskrsnice mnogih puteva) početi da poprima sve elemente većeg naselja (naročito u XVII veku kada će Turci ovde podići vojno utvrđenje-šanac). Za vreme ratova između Austrije i Turske (kraj XVII i početak XVIII veka) austrijski obaveštajci Gurgusovac opisuju kao varošicu od 120 hrišćanskih i 46 turskih kuća, dve džamije, dve kafane i dva hana (to je vreme kada je varoš počela da se formira kao urbana celina). Prvi srpski ustanak 1804. godine pod Karađorđem ovaj kraj je zahvatio 1807. kada Hajduk Veljko napada Gurgusovac ali ga nije mogao zauzeti. Posle osvajanja Sokobanje i Svrljiga, Veljko opet udara na Gurgusovac, ali ga ni tada nije mogao osvojiti; tek posle srpsko-ruske pobede na Malajnici (iste godine), Veljko uspeva da oslobodi Gurgusovac. Posle srpskog poraza na Čegru 1809. Turci ponovo osvajaju Gurgusovac. Grad je ostao pod Turcima sve do 1810. godine kada je ponovo oslobođen. Međutim, padom Srbije 1813. godine, pao je i Gurgusovac koji je ponovo bio priključen Vidinskom pašaluku. Drugi srpski ustanak nije zahvatio ovaj kraj. Tek 1833. godine, kada se narod ovoga kraja pobunio protiv Turaka, knez Miloš im je poslao u pomoć vojsku i Turci su oterani iz Gurgusovačkog grada, a kraj je konačno oslobođen turske vlasti. Oslobođenje od Turaka i pripajanje matici Srbiji (1833) dočekalo je 869 Gurgusovčana (163 kuće), ali će se za samo nekoliko godina oni gotovo udvostručiti (1840. ih je bilo 1.484, a 321 kuća).